Als net afgestudeerde bioloog heb ik enkele jaren achter loopkevers aangesjouwd op de Drentse hei. Prachtig werk in de buitenlucht, en met lange seizoenen van maart tot diep in december, waarbij ik periodes had dat ik elke dag op de Kraloer Hei kwam om mijn radioactief-beschilderde kevertjes terug te vinden.
Van Wijster trokken we, via een tussenstop in Oostvoorne, in 1976/77 naar Texel. In mijn nieuwe werk aan plankton miste ik eerst heel erg het buitenleven, want ook al ging ik regelmatig te varen, het werd vooral zitten achter bureau en microscoop. Mijn proefschrift over de kevertjes werd in de avonduren en weekenden afgeschreven en kreeg de titel ‘Running for life’. Toen in die jaren kon ik nog niet vermoeden hoe zo’n titel ook figuurlijk bij mijn latere eigen lopen, en vooral de aanverwante activiteiten, zou gaan passen. Dat hardlopen van mij begon pas eind 1987, toen ik de 40 naderde, en de aanleiding was een burnout. Een en ander is terug te lezen in het artikel ‘Over de geboorte van De Zestig van Texel’: op UltraNed, 18 maart 2001 Aly, mijn vrouw, kon indertijd als medische sociologe aan de slag in Hoogeveen, waarbij ze ondermeer een nazorg-circuit opstartte in ZW-Drente. Nazorg door wijkzusters na een verblijf in het ziekenhuis was in 1972 heel modern, en nu zoveel jaar later weer volop in discussie vanwege het ontbreken van zulke circuits in veel grote steden. Op Texel maakte Aly zich nuttig als vrijwilliger in het onderwijs. Later kreeg ze een betaalde baan, als lerares maatschappijleer aan de OSG De Hogeberg in Den Burg, voorjaar 1990. Dat was hetzelfde jaar dat Jan Knippenberg leraar geschiedenis werd aan die OSG. Hij woonde toen al 5 jaar op het eiland, en had die periode gependeld naar Castricum om daar les te blijven geven aan zijn oude school. Binnen korte tijd was hij net zo populair op Texel als in Castricum. Aly had als zij-intreder veel steun aan Knip, die als ervaren rot allerlei tips en adviezen rondstrooide.
Als je zo’n 6 klassen met totaal 180 jeugdigen maar 2 uur per week voor je ziet, is het een hele toer om namen en gezichten snel op een rijtje te krijgen. Aly ging daarom aan het begin van het schooljaar alle leerlingen per twee of drie achter hun tafeltjes fotograferen. Nu, zoveel jaar later, zijn die albums vol met jeugdpuistjes ware juweeltjes. Sommige leerlingen van toen kwamen jaren later expres langs om in de albums een bepaalde klas terug te zoeken, en te zwelgen in de herinneringen aan hun schooltijd. Aangrijpend zijn ook de foto’s van leerlingen die er niet meer zijn, verongelukt, of aan kanker of een andere ziekte bezweken, of zelf uit het leven gestapt. Na zo’n intrieste gebeurtenis, nam Aly de moeite om de originele afdruk of een nieuwe vergroting van zo’n oude ‘klassenfoto’ van het overleden kind bij de ouders te bezorgen.
Knip maakte geen foto’s want hij was goed in het gezichten onthouden. Bovendien gaf hij leerlingen bijnamen die hij op de klasse-plattegrond schreef. En hij tekende ze. Hij had een zwak voor kinderen die gepest werden, en hij probeerde hun situatie te verlichten door hun plaaggeesten middels een weinig vleiende karikatuur op het bord te kijk te zetten. Tekenwerk op papier deed hij altijd en overal als er gelegenheid was, thuis en op vakantie. Beroemd waren ook zijn tekenactiviteiten in de aanloop naar de jaarwisseling. Dan zorgde Jan voor de produktie van de kerstkaarten, voor alle familie en vrienden een persoonlijke groet. Nu er een documentaire over Jan gemaakt gaat worden – een meerjaren, freelance project van NPS programmamaker Dirk Jan Roeleven – probeert Hanna Knippenberg momenteel om exemplaren van die oude wenskaarten, verspreid op adressen in het hele land, in te verzamelen (in bruikleen) ten behoeve van de opnames.
Bij de eerste edities van De Zestig van Texel was Knip natuurlijk de grote PR-man van deze ultraloop, en via hem liepen ook alle contacten met de geïnteresseerde ultralopers. Na het overlijden van Jan nam ik die publiciteits-fakkel over. Met de nodige schroom, want Knip kende iedereen en iedereen kende Knip. Hoewel bij het ultralopen de doelgroep naar verhouding overzichtelijk is, omvat het potentiële deelnemersveld toch een paar honderd lopers (m/v) en dat is best veel als je zelf geen veelloper, laat staan ultraloper bent. En als organisator van een tweejaarlijkse ultraloop maak je het jezelf nog lastiger om namen en gezichten bij elkaar te krijgen. Tijdens de Zestig van Texel van 1997, de eerste editie zonder Knip, was er een beroepsfotograaf uit Alkmaar die ijverig van alle deelnemers foto’s ging schieten. Ik had een ingenieus tijdschema gemaakt waarbij de man regelmatig moest verkassen om naast alle 60 km lopers ook alle estafettelopers en 30 km lopers te kunnen fotograferen. Hoeveel lopers achteraf die foto besteld/betaald hebben, weet ik niet, het viel  waarschijnlijk wat tegen want die fotograaf had twee jaar later geen belangstelling meer. Wel kreeg de organisatie naderhand alle overgebleven afdrukken. Dat was een hele dikke stapel foto’s. Ik ben die toen ijverig gaan gebruiken om via de startnummers de namen bij de gezichten te leren voor de editie van 1999.
Er gaat natuurlijk niets boven zelf aanwezig zijn bij andere ultralopen en dan te oefenen langs de lijn, met een verrekijkertje om op afstand het nummer af te lezen en vervolgens snel de naam opzoeken in de deelnemerslijst. Of te netwerken op het parcours zelf, als de organisatie er geen bezwaar tegen heeft dat je een uurtje meehobbelt ;-). Zoals een echte ultraloper een overzicht maakt van de marathons en ultralopen die hij dat jaar wil volbrengen, zo heb ik als ‘ltra-watcher’ een lijstje van evenementen die ik graag een keer zou willen meemaken. Dit jaar heb ik voorlopig iets van 10 Nederlandse ultralopen die ik graag een bezoek zou brengen. Het vervelende is dat mijn eigen werk-agenda nog niet vast staat. Kortom, het kan maar zo zijn dat straks ‘aar’ de helft van mijn ultra-bezoek-lijstje gerealiseerd wordt. Maar gelukkig zijn de meeste ultralopen jaarlijks, dus volgt in 2007 (of 2008) weer een mogelijkheid ;-).
Zo’n column aan het begin van het jaar kan je ook gebruiken om je netwerk in een keer te bereiken, dus vanaf deze plek wens ik iedereen die dit leest een heel gezond, voorspoedig en succesrijk 2006 !
De groeten van Texel, Martien Baars